Ośrodek Budownictwa Ludowego w Szymbarku wraz z cerkwią greckokatolicką w Bartnem jest oddziałem Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów. Na obszarze OBL o powierzchni 2,71 ha znajduje się 17 obiektów. Osobny, wyodrębniony teren tworzy skansen. W jego sąsiedztwie usytuowany jest dworek mieszczański przeniesiony z Gorlic, na miejsce już nie istniejącego, osiemnastowiecznego dworku szlacheckiego. Naprzeciwko dworku wznosi się szesnastowieczny dwór obronny- dawna siedziba rodu Gładyszów.

Ośrodek Budownictwa Ludowego został otwarty dla zwiedzających 19.09.1987 roku. Znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej i Szlaku Techniki Małopolski. Placówka muzealna swój niepowtarzalny charakter zawdzięcza wieloletnim kustoszom – pani Wandzie Kłapkowskiej oraz późniejszemu kierownikowi – mgr Annie Bąk.

Lokalizacja na terenie Ośrodka poszczególnych obiektów zgodna jest z opracowaną w 1986 roku przez dr Ryszarda Brykowskiego i inż. arch. Wojciecha Jankowskiego „Koncepcją zagospodarowania przestrzennego Ośrodka Budownictwa Ludowego w Szymbarku”. Szczupłość terenu zdecydowała o zabudowie parkowej, bez odtwarzania autentycznego układu poszczególnych budynków w stosunku do siebie, prezentuje tradycyjną kulturę ludową Pogórzan gorlickich, grupę ściśle związaną z całym Pogórzem Karpackim. Pogórzanie gorliccy zamieszkują dawny powiat gorlicki, który pod względem etnicznym nie stanowił jednolitej całości. Sąsiedztwo Pogórzan i Łemków wywarło duży wpływ na kształtowanie się ich kultury. Również, granicząca od zachodu grupa Lachów Sądeckich oraz od południa grupy zakarpackie, słowackie oddziaływały na zasób kultury Łemków i Pogórzan.

W OBL prezentowane są głównie pojedyncze obiekty, „wyjęte” z większych zespołów. Plan zagospodarowania przestrzennego obejmuje docelowo 27 obiektów. Aktualnie na terenie znajduje się 14 obiektów: chałupa z Moszczenicy, dwa budynki gospodarcze ze Stróżnej (obora i stodoła), wolno stojąca stodoła plebańska z Zagórzan z końca XVIII w. kurna chałupa z Siar, olejarnia z Gródka, kuźnia, chałupa z Szymbarku, chałupa z Gródka, a także przykłady małej architektury wiejskiej.

Spośród czterech chałup znajdujących się na terenie OBL, dwie chałupy (z Siar i Moszczenicy) są wyposażone w dawne meble, naczynia i inne przedmioty charakterystyczne dla kultury Pogórzan. Te dwie chałupy pozwalają na porównanie statusu mieszkańców wsi: biednego chłopa, gospodarującego na niewielkim skrawku ziemi, utrzymującego się dzięki tkactwu i krowie trzymanej w chałupie ze średniozamożnym gospodarstwem z kilkoma morgami ziemi, kilkoma sztukami bydła, trzodą chlewną, koniem i licznym drobiem.

Dwie pozostałe chałupy (z Szymbarku i Gródka) nie zawierają stałej ekspozycji. Pierwsza z nich usytuowana jest najbliżej wejścia na terenu OBL. W jednym z większych pomieszczeń urządzane są wystawy czasowe, w drugim znajduje się warsztat. Natomiast chałupa z Gródka pełni funkcję magazynową i sali wystaw zmiennych.

Obok chałup prezentujących różny status majątkowy mieszkańców wsi, postawione są obiekty funkcjonujące niegdyś jako warsztaty usługowe. Na trasie związanej z przemysłem wiejskim znajduje się kuźnia, wiatraki do mielenia zboża, olejarnia, chałupa tkacza oraz piec do wypalania naczyń.

Wszystkie niemal obiekty są oryginalne, zostały rozebrane w macierzystej wsi, przeniesione do OBL, tu zakonserwowane i zmontowane. Jedynie w dwóch przypadkach wykonano rekonstrukcję - krzyża przydrożnego oraz pieca garncarskiego. 
Przy chałupach znajdują się ogródki, zróżnicowane ze względu na typ uprawy i rodzaj płotów. 

Warsztaty i oferta edukacyjna

W sezonie letnim organizowane są imprezy folklorystyczne, ukazujące tradycyjne zajęcia pozarolnicze (tkactwo, kowalstwo, garncarstwo, bednarstwo), dawne rękodzieło, prace gospodarcze, sztukę ludową. Prezentowana jest także muzyka, śpiew, taniec nie tylko polskich grup etnograficznych, ale również zespołów zagranicznych. (węgierskich, słowackich, ukraińskich)
Co roku w ostatnią niedzielę lipca w ramach panoramy kultur są organizowane występy zespołów regionalnych, wystawy, kiermasze rękodzieła artystycznego oraz ginących zawodów.

Organizuje się pokazy dla grup zorganizowanych, po wcześniejszym telefonicznym uzgodnieniu.
 
Godziny otwarcia:
 

wtorek - piątek 9-17
sobota, niedziela 9 – 18
poniedziałki muzeum nieczynne
 

 

poniedziałek - piątek 9 – 15
sobota, niedziela – nieczynne

 

Wstęp: