Po uwłaszczeniu chłopów w Małopolsce w 1848 roku znacznie poprawiła się sytuacja materialna wsi. Spowodowało to zwiększenie zapotrzebowania na różne wyroby żelazne, również bogato dekorowane. Zaspokajali je małomiasteczkowi rzemieślnicy i kowale wiejscy.
 

Rzemieślnicy w miasteczkach byli kontynuatorami rzemiosła cechowego. Na wsi nie było takich wymagań. Kowalstwa uczono się podczas służby wojskowej, rzadziej w nielicznych szkołach zawodowych. Wyższy stopień umiejętności prezentowali kowale dworscy albo gromadzcy, zatrudniani na potrzeby dworu albo całej wsi.

Zwykle kowalstwo nie było jedynym źródłem utrzymania, zajmowano się nim dodatkowo.
Największe obecnie ośrodki kowalstwa w Małopolsce: