Kołodziej zajmował się wyrobem oraz naprawą wozów i części do wozów, przede wszystkim kół – stąd nazwa. Rzemiosło to – znane od wczesnego średniowiecza – zmieniało się wraz z postępem cywilizacyjnym. Przełom nastąpił w wieku XIX, kiedy – w wyniku upowszechnienia żelaza – konstrukcje drewniane zastąpiono żelaznymi osiami.

Dalszy rozwój techniki spowodował, że w XX wieku ten zawód o piastowskich tradycjach zaczął zanikać. W roku 1937, pomimo rozwijającej się fabrycznej produkcji kół, w Polsce były jeszcze 7892 warsztaty kołodziejskie.

Tradycyjny wyrób drewnianych kół i wozów był trudną sztuką, wymagającą umiejętności, specjalistycznej wiedzy i narzędzi pracy.