wpis archiwalny:

Pan Adam mieszka w Kościelcu, jednej z najstarszych części Chrzanowa. Jest emerytowanym pracownikiem „Fabloku”, mechanikiem lokomotyw, koparek i dźwigów samojezdnych. Od dzieciństwa pasjonuje się jednak szopkarstwem oraz tworzeniem makiet. Jego szopki zdobyły duży rozgłos.

Jako dziecko zajmował się kolędowaniem, w jego rodzinie żywe były świąteczne tradycje. Wspomina, jak w okresie Bożego Narodzenia od domu do domu chodził szopkarz z typową krakowską szopką, oświetlaną żaróweczkami na baterie. Dla małego Adama był to fascynujący widok. W 1946 r. odwiedził Muzeum Historyczne w Krakowie i zachwycił się szopką wykonaną z kory. Od tej pory co roku wykonuje własne dzieła.

W młodości zajmował się również modelarstwem. Po wojnie w Chrzanowie działała modelarnia lotnicza, w której pan Adam uczył się u instruktora modelarstwa lotniczego tworzyć makiety samolotów. Ze swoimi pracami jeździł na zawody do Krakowa.

W 1987 r. wykonał szopkę dla wnuków, a następnie, na jej podstawie, dla kościołów z Libiąża, Babic i Kościelca. Szopki ta zawierały kukiełki przedstawicieli typowych wiejskich zawodów. Około 50 takich kukiełek znajduje się obecnie w chrzanowskim Muzeum.

Od 1990 r. pan Adam jest na rencie, dzięki czemu ma dużo czasu na oddawanie się swojej pasji. Jego misterna, wymagająca cierpliwości praca została doceniona przez dyrektorów okolicznych placówek kulturalnych. W 1996 r. jego szopka wzięła udział w wystawie „Około świąt Bożego Narodzenia”.

Jednym z najbardziej znanych dzieł pana Adama jest okrągła, obrotowa szopka pt. „Droga papieża z Wadowic przez Kraków, Częstochowę do Rzymu”. Wykonana została specjalnie dla Muzeum w Chrzanowie. Każda jej część przedstawia inną fasadę miasta. Innym bardzo oryginalnym dziełem pana Adama jest model bożnicy chrzanowskiej oraz makieta pałacu w Kościelcu.

Jego dzieła charakteryzują się starannie dobraną kolorystyką i ornamentyką. Częstymi motywami są wysokie wieże i własnoręcznie rzeźbione postacie ludzkie. Twórca w swojej pracy wykorzystuje m. in. pilśnię, surowce wtórne oraz wyroby pasmanteryjne. Umieszcza w szopkach różnokolorowe witraże i okienka. Używa narzędzi szewskich oraz ślusarskich. Samo poszukiwanie materiału do poszczególnych elementów jest pracą twórczą, ponieważ pan Adam nie kupuje gotowych wyrobów. Makiety wykonuje na podstawie przygotowanego wcześniej wzoru. Wykonanie szopki zajmuje ok. 1000 godzin, jest to więc żmudny i czasochłonny proces.

W okresie aktywności zawodowej pan Adam wiele podróżował, m. in. do Afryki Północnej. Zwiedzał kontynent, przemierzał piaski Sahary i poznawał afrykańską kulturę. Zainspirował się tamtejszą sztuką ludową: wyrobami z drewna, skóry, metaloplastyką i ceramiką.

Obecnie jest jedynym szopkarzem w Chrzanowie. Wykonuje jedną szopkę rocznie i co roku oddaje ją do którejś z okolicznych instytucji kulturalnych. Jego wyroby znajdują się również w prywatnych zbiorach, m. in. w Nowym Jorku. Chętnie wykona szopkę na zamówienie, po dokładnym omówieniu szczegółów przyszłego dzieła. Można u niego także zamówić kukiełki w cenie ok. 25-30 zł.
 

oprac. Katarzyna Pracuch