Stanisław Jan Apriasz to pod wieloma względami twórca nietuzinkowy. Jest jednym z ostatnich słynnych twórców sztuki naiwnej (nieprofesjonalnej) - czyli tej, której najsłynniejsi bohaterowie powoli odchodzą już w niepamięć. Pan Jan jednak niezmiennie od wielu lat tworzy i propaguje wiedzę na temat polskiej sztuki ludowej zarówno w Polsce, jak i za granicą.

 

Jego twórczość doskonale podsumowują słowa księdza, który miał ogromny wpływ na pana Stanisława za czasów młodzieńczych: “Jeśli takie dzieci robią takie rzeczy, to wiara w tym kraju nie zaginie. Masz dziecko przez życie rzeźbić Biblię. Jak będziesz rzeźbił Biblię to będziesz bardzo słynny i będziesz miał wystawy na całym świecie”. Jak się później okazało, tym księdzem był Karol Wojtyła - późniejszy papież Jan Paweł II, a jego słowa były jak proroctwo. Sceny biblijne stały się zatem głównym motywem wszystkich rzeźb tworzonych przez pana Apriasza.

 

Wszystko zaczęło się w 1977 roku, kiedy to jako młody chłopiec jeździł ze swoją babcią do Krynicy - Zdroju. Tam pomagał sprzedawać jej wyroby z koronki klockowej. Na miejscu zachwycił się rzeźbami, które prezentowali inni twórcy ludowi i postanowił sam spróbować swoich sił w tej trudnej dziedzinie. Jest samoukiem, a pierwszymi jego dziełami były drewniane maski z kory i drewna. Jak sam wspomina, lata 70-te to były dobre czasy dla rzeźbiarzy. Udawało się sprzedawać dużo, co motywowało naszego twórcę do ciężkiej pracy i ciągłego doskonalenia się. Wszystko, co stworzył w ciągu całego tygodnia sprzedawał w trakcie jednego dnia. W czasie służby wojskowej w latach 1886 - 88 był Szefem Dekoratorni Plastycznej i wykonał wówczas wiele rzeźb o tematyce wojskowej (m.in. cykl rzeźb na wystawę Warszawskiego Okręgu Wojskowego), a po odbyciu służby zajął się na stałe rzeźbieniem.

 

Pan Stanisław mimo tego, że nie uczył się tej sztuki od nikogo, inspirował się swoimi słynnymi kolegami rzeźbiarzami tworzącymi sztukę naiwną: Piotrem Zelkiem, Józefem Citakiem, Janem i Stanisławem Niewolą. Do tej pory kolekcjonuje wszelkie materiały o sztuce ludowej oraz katalogi wydane przez niemieckich kolekcjonerów, a w jego domu zapoznać się można się z całym archiwum publikacji na temat samego pana Stanisława, jak i innych twórców rzeźby ludowej, których najbardziej ceni. Swoją wiedzę i umiejętności przekazał tylkok dwóm osobom, które uczył w swoim warsztacie: Markowi Krzysztoniowi oraz Markowi Piwońskiemu (który rzeźbi do dzisiaj).

 

Stanisław Apriasz tworzy rzeźby, półrzeźby i płaskorzeźby ukazujące historie z Nowego i Starego Testamentu, a także świątki, szopki, sceny rodzajowe i tryptyki. Najbardziej lubi rzeźbić Chrystusa Frasobliwego i sceny biblijne. Rzeźbienie w jednym kawałku drewna to forma obecnie niespotykana, bardzo trudna do wykonania. Tworzy głównie na zamówienie, ponieważ jak sam podkreśla - tego typu twórczość nie sprzedaje się na kiermaszach. Są to rzeźby zbyt drogie, wymagające dużego nakładu pracy i dokładności.

Pan Stanisław pracuje nad nimi w swoim warsztacie, który, podobnie jak dom rodzinny - wybudował własnymi rękami. Wielowątkowość niektórych szopek czy płaskorzeźb powoduje, że są to rzeźby unikatowe. Niezwykła drobiazgowość w odwzorowaniu postaci, detali, perspektywy i wielowymiarowości danej scenki biblijnej jest doceniana przez wielu kolekcjonerów twórczości pana Apriasza. Są to przede wszystkim kolekcjonerzy zza granicy, m.in. Ludwig Zimmerer (słynny korespondent zachodnich gazet, wielki kolekcjoner sztuki ludowej i nieprofesjonalnej, który rozsławił polską sztukę ludową i nieprofesjonalną na całą Europę). Obecnie najczęściej sprzedaje swoje rzeźby do galerii sztuki naiwnej  na ul. Sławskowskiej oraz Sukiennic w Krakowie.

 

Pan Stanisław jest twórcą bardzo aktywnym. Pierwsze jego wystawy (m.in. z Nikiforem i innymi twórcami ludowymi) odbywały się w Krynicy - Zdroju.

Przez wiele lat uczestniczył w wielu wystawach nie tylko w Polsce, ale przede wszystkim za granicą.  Jego prace znajdują się m.in. w kolekcji Hansa Gierathsa (Niemcy), w Ambasadzie USA i Kanady, w Anglii. Tworzył dla Alle Center w Magdeburgu. Jedna z jego rzeźb została podarowana przez Prezydenta Polski jako dar dla Cesarstwa Japonii. W 2015 roku prace Stanisława Apriasza wystawione były w Katedrze Magdeburskiej w Niemczech. Do samego Magdeburga rzeźby sprzedawał przez ponad 8 lat. Jego twórczość była także przedmiotem badań i zainteresowań Akademii Sztuki w Pennsylvanii w USA, która zajmuje się stricte rzeźbą.

 

Dzieła pana Stanisława Jana Apriasza znajdują się w zbiorach wielu muzeów, m.in. Muzeum PTTK w Starym Sączu, Muzeum Wojska Polskiego w Białymstoku, Muzeum Etnograficznym w Toruniu i Warszawie czy też w Muzeum w Dreźnie. Od 1993 roku jest członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie. 

 

Najważniejsze wystawy:

Krajowy konkurs na kapliczki w drewnie Rabka Zdrój (1980 r.) - wyróżnienie

Konkurs na szopki kolędnicze Rabka Zdrój (1982 r.) - 4 miejsce

Konkurs na kapliczki w drewnie Rabka Zdrój (1988 r.) - 2 miejsce

Konkurs na Plastykę Obrzędową, Muzeum Etnograficzne w Toruniu - wyróżnienie (szopka wystawiana w wielu krajach europy, katalog z tej wystawy w Muzeum w Dreźnie DDR)

Konkurs “Wojsko Polskie w Sztuce Ludowej” - Stara Kordegarda, Łazienki Królewskie, Warszawa (1983 r.) - wyróżnienie

Konkurs “Wojsko Polskie w Rzeźbie” Gorlice (1989 r.) - 1 nagroda

Biennale Współczesnej Twórczości Ludowej Województwa Nowosądeckiego

Wystawa indywidualna - Bielsko Biała WOK, Bobowa GOK, Nowy Sącz Galeria WOK (1990 r.)

Wystawa indywidualna w Muzeum PTTK Gorlice oraz w Thun, Szwajcaria (1991 r.)

Wystawa cykliczna - Thun, Szwajcaria; udział w Światowym Tygodniu Rzeźby -Brientz, Szwajcaria (1992/93 r.)

Stała współpraca z Galeriami Sztuki w Krakowie (1993/2010 r.)

Udział w wystawie Messa w Norymberdze, Niemcy (1997 r.)

Udział w konkursie na Szopkę Milenijną, Międzynarodowe Targi Bursztynu, Gdańsk- 3 nagroda Miasta Sopotu (2000 r.)

Udział w konkursie na Szopkę Pomorską - 1 nagroda specjalna Marszałka Województwa Pomorskiego. Szopka znajduje się w Gdyńskim Fokarium (2001 r.)

Wystawa indywidualna w Wittstedt, Niemcy (2003/05 r.)

Wystawa zbiorowa w Orleanie, Francja (2011 r.)

Wystawa zbiorowa d’Art Naif,  Festiwal Nikiszowiec, Katowice - przyznanie nagrody za całokształt twórczości sztuki świata; Wilson 2012 r., pierwsza nagroda publiczności 2011 (2011/12 r.)

Indywidualna wystawa, Hunderwasser, Magdeburg (2011/13 r.)