PODŁAŹNIKI (połaźnik, podłaźniczka, jutka, wiecha oraz sad, sadek)

Odrzwia drzwi oraz wizerunki świętych ozdabiano zielonymi gałązkami igliwia, zaś u powały wieszano podłaźniki. Nad wigilijnym stołem lub na środku sosrębu umieszczano ścięty wierzchołek świerka, sosny lub jodły, czubem do dołu. Przystrajano go jabłkami, orzechami, ciasteczkami oraz kulistymi ozdobami z opłatków (światami). Wiązano z nim szereg tradycji i wierzeń. Powszeche było przekonanie, iż wiecznie zielone gałązki ochronią dom i jego mieszkańców od złych mocy, chorób i uroków. Jabłka i orzechy miały zapewniać miłość oraz szczęśliwe zamążpójście pannom na wydaniu, jak również przychylność zmarłych krewnych.
Zerwanie jabłka z podłaźnika przez kawalera, oznaczało, iż zaleca się do córki gospodarza.

Podłaźnikiem nazywano również gościa, który w noc wigilijną odwiedzał domostwo z życzeniami urodzaju
i szczęścia.

Źródło fotografii:  https://www.facebook.com/OrawaSkansen  

SŁOMA

Zarówno na dworach jak i w chłopskich izbach ustawiano snopy niemłóconego zboża, ozdabiając je niekiedy jabłkami i orzechami. Zazwyczaj umieszczano je w kącie, na honorowym miejscu za stołem lub zawieszając u tragarza. Działanie to, powszechne jeszcze na początku XX wieku, miało zapewnić mieszkańcom urodzaj, a także odwrócić zło od pól uprawnych w nadchodzącym roku. Krzyże ze słomy z kłosami lub gwiazdy z rozchylonych promieniście źdźbeł, kóre następnie przybijano do pułapu lub nad drzwiami, miały podobną funkcję. W Nowy Rok rozrzucano je po polach, aby użyczyły swojej mocy zasianemu ziarnu.

Źródło: http://zywapracownia.pl/

ŚWIAT

Opłatkowe światy zawieszano jako samoistne ozdoby lub też umieszczano je u czubka podłaźniczki. Kule, krążki lub gwiazdy wykonane z białych lub kolorowych opłatków, zachwycały misternym wykonaniem.Nazywano je światami na pamiątkę Narodzenia Pana Jezusa- Pana całego świata.

Opłatki i wykonane z nich ozdoby miały sprowadzać harmonię, pokój i miłość.

Źródło fotografii: https://skomielnainfo.files.wordpress.com/2013/12/swiat.jpg

 
PAJĄKI

Były to przestrzenne konstrukcje, wykonane ze słomek, nici i szczeciny spojonej woskiem, a także z tekstylnych wstążek, tkanin czy grochu lub fasoli. Zdobiono je kwiatami z kolorowych bibułek oraz świeczkami.

Zawieszano je u powały w wigilię świąt Bożego Narodzenia, gdzie nierzadko pozostawały przez cały rok.