Twórcy » Bernardetta Musiał

Bernardetta Musiał
Otwarta pracownia
adres:  Ul. Daszyńskiego 12
kod:  33-350 Piwniczna-Zdrój
gmina:  Piwniczna
powiat:  nowosądecki
tel. kom.:  515 143 857
GPS:  49.4383, 20.7136 wyznacz trasę

 
Pani Bernardetta Musiał urodziła się w 1960 roku. Mieszka w Piwnicznej - Zdroju - mieście znanym z bogatych źródeł mineralnych oraz bogatego folkloru Górali Nadpopradzkich (Czarnych). Sama postanowiła stać się częścią tej wyjątkowej piwniczańskiej kultury i od kilku lat zajmuje się rzemiosłem, a konkretnie - tkactwem na koromyśle (desce). Tworzy pantofle, czapki i opaski oraz rękawice furmańskie - charakterystyczne dla regionu Piwnicznej Zdroju oraz Rytra.

Wełniane rękawice furmańskie (tzw. “furmanówki”) były niegdyś używane przez “furmanów” (mężczyzn powożących zaprzęgiem konnym) jako zabezpieczenie przed mrozem. Służyły również ludziom pracującym w lesie, na przykład przy rąbaniu drewna. W przeszłości wyplatanie furmanówek było typowo męskim zajęciem, specjalny sposób tkania pozwalał na to, by rękawice były “zbite”, dość twarde i zarazem wytrzymałe.

Przez pewien czas technika wykonywania furmanówek była uważana za wymarłą (jak podawało Muzeum Etnograficzne w Warszawie). Za ostatniego twórcę rękawic i czapek furmańskich uznawany był zmarły w 2009 roku Pan Władysław Polański, który zasłynął m.in. z własnej formy do wyrobu czapek. Tymczasem okazało się, ze w wolnym czasie technikę tę praktykował również pan Michał Nakielski z Piwnicznej. Dzięki determinacji kobiet z Piwnicznej, m.in. pani Bernadetty oraz p. Małgorzaty Polańskiej - Kubiak, które odbyły serię warsztatów u Pana Michała, technika ta przetrwała do dzisiaj. Tworzenie furmanówek stało się zatem zajęciem również kobiecym.

Jak przebiega proces tkania na desce przez Panią Bernadettę? Jest przede wszystkim bardzo pracochłonny! Na koromysło/deskę, czyli specjalnie przygotowaną drewnianą formę (patrz fotografie poniżej) - naciąga się lnianą osnowę, na którą następnie zaplata się wełnianą nić (warto wspomnieć, że na każdy rozmiar ręki, czy też stopy potrzebny jest inny rozmiar koromysła!). W przypadku pantofli kolejnym etapem jest doszycie skórzanej podeszwy. Do wykonywania zarówno pantofli jak i rękawic Pani Bernadetta używa tylko 100% naturalnej wełny (w większości pozyskanej z lokalnych owiec i własnoręcznie czyszczonej i gręplowanej przez Panią Bernadettę) oraz skrawków skór. Zazwyczaj korzysta z wełny w naturalnych kolorach, a ze względu na to, że w regionie jest dużo czarnych owiec, najczęściej wykonuje pantofle czy rękawice w tym właśnie kolorze. Zdarza się jej również używać czerwonej lub – uważanej za bardziej ekskluzywną – białej wełny. Natomiast opaski i czapki Pani Bernadetty są już bardziej kolorowe i mają bardziej współczesne wzory i formy.

Pani Bernadetta co wtorek prowadzi w miejskiej bibliotece warsztaty tkania rękawic, czapek, pantofli oraz opasek. Uważa, że spędzanie czasu z młodzieżą na wspólnym praktykowaniu i nauce rzemiosła to najlepszy sposób na kultywowanie lokalnego folkloru. Aktywność pani Bernardetty Musiał wpisuje się w starania piwniczańskich kobiet, by lokalna tradycja żyła jak najdłużej i przekazywana była najmłodszemu pokoleniu w ciekawy, inspirujący sposób - tak, by zaszczepić wartości i folklor Górali Nadpopradzkich na wiele kolejnych lat.

Jednym z wartościowych przedsięwzięć mających na celu szerzenie wiedzy o lokalnym folklorze, w którym Pani Bernadetta wzięła udział, był projekt “Czarni Górale dla Niepodległej Małej Dużej Ojczyzny”, napisany przez stowarzyszenie działające przy parafii w Piwnicznej. Jego celem było szerzenie wiedzy na temat tkania rękawic furmańskich, które są obecnie intensywnie promowane jako wyróżniający, typowy produkt regionalny.

 
 
 
 

Otwarta pracownia

Po wcześniejszym kontakcie telefonicznym jest możliwość odwiedzenia pracowni i zakupu prac.



organizator

projekt finansowany przez

partnerzy

Skansen na JędrzejkówcePrzewodnik AnimatorJędrzejkówka ZagrodaNadwiślański Park Etnograficzny w WygiełzowieCentrum Usług TurystycznychŻyWa PracowniaInstytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ

patronat medialny

Dziennik PolskiRadio KrakówTelewizja KrakówWeranda CountryPrzełomETNO FMCzas Dzieci Mali TuryściWrota MałopolskiKultura LudowaPolska NiezwykłaQlturkaPolska na wakacjachModny KrakówEtnosystem